Καθορισμός Γενικών Αποζημιώσεων

Σε μια πολύ πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου[1], ο εφεσείων εργοδότης στράφηκε εναντίον της πρωτόδικης απόφασης η οποία επιδίκασε στον εφεσίβλητο το ποσό των €18.000 ως γενικές αποζημιώσεις, αφού ήταν ο ισχυρισμός του ότι το ποσό είναι έκδηλα υπερβολικό. Το Ανώτατο Δικαστήριο αφού αναφέρθηκε στην πλούσια νομολογία επι του θέματος δεν επενέβη στην διακριτική ευχέρεια του πρωτόδικου Δικαστηρίου ως προς τον καθορισμό του ύψους των αποζημιώσεων, αφού δεν διαπίστωσε πως η επιδικασθείσα αποζημίωση βασίστηκε σε λανθασμένες νομικές αρχές ή ότι είναι έκδηλα υπερβολική ή έκδηλα ανεπαρκής.

Το Ανώτατο Δικαστήριο στην απόφαση του επισήμανε τα ακόλουθα:

1. Ότι οι αποζημιώσεις πρέπει να είναι δίκαιες και εύλογες και ότι στόχος είναι να αποδοθεί δικαιοσύνη στην απώλεια και στη ζημιά χωρίς να τίθεται υπέρμετρο βάρος στον αδικοπραγούντα[2].

2. Την τάση για ελευθεροποίηση των ποσών που επιδικάζονται ως γενικές αποζημιώσεις η οποία, καταλήγει σε αύξηση τους σε σύγκριση με ό,τι θεωρείτο το μέτρο στο παρελθόν, για να δίδεται μεγαλύτερη αξία στον ανθρώπινο πόνο και την αγωνία της ανικανότητας, την αγωνία της αναπηρίας και τη ψυχική οδύνη από την περιθωριοποίηση από τις συνήθεις δραστηριότητες του ανθρώπου. Με την επιφύλαξη ότι η αυξητική τάση στις αποζημιώσεις δεν αποτελεί και οδικό χάρτη για αιτιολόγηση παροχής αυξανόμενων ποσών σε κάθε περίπτωση[3].

3. Η σταθερή αρχή του δικαίου ότι οι αποζημιώσεις πρέπει να είναι κοινωνικά παραδεχτές. Η αποζημίωση για αστικά αδικήματα δεν έχει σκοπό την τιμωρία αλλά την αποκατάσταση. Αυτή τούτη η ατέλεια του χρήματος ως μέσου για αποκατάσταση, δεν πρέπει να επενεργεί προς επαύξηση των αποζημιώσεων[4].

4. Ότι οι προηγούμενες αποφάσεις προσφέρουν μεν καθοδήγηση αλλά δεν αποτελούν δεσμευτικό προηγούμενο, καθότι κάθε απόφαση διαφέρει ως προς τις περιστάσεις της και το είδος και την έκταση του τραυματισμού[5].

5. Στην αρχή ότι σε κάθε περίπτωση η απόδοση αποζημιώσεων πρέπει επίσης να αντανακλά και να αντικατοπτρίζει την αγοραστική αξία του χρήματος σε δεδομένη στιγμή, ώστε με εύλογο τρόπο να προσεγγίζεται τουλάχιστο χρηματικά η αποκατάσταση της ζημιάς.

6. Ότι το Δικαστήριο δεν πρέπει απαραιτήτως και σε κάθε υπόθεση να αναφέρεται σε προηγούμενες αυθεντίες πριν προβεί στον καθορισμό του ποσού των γενικών αποζημιώσεων, παρά μόνο ενδεχομένως στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν ιδιάζουσες περιστάσεις ή τραύματα. Εκεί όπου το Δικαστήριο δύναται από μόνο του να καθορίσει το ποσό, η παράλειψη αναφοράς σε νομολογία από μόνη της δεν επηρεάζει καθ' οιονδήποτε τρόπο την κρίση του Δικαστηρίου ούτε καθιστά την απόφαση του εσφαλμένη[6].

7. Ότι το ζητούμενο για να επέμβει το Ανώτατο Δικαστήριο στην απόφαση του πρωτόδικου δεν είναι εάν το Ανώτατο Δικαστήριο θα απέδιδε ένα διαφορετικό ποσό. Το ζητούμενο είναι εάν το πρωτόδικο ενήργησε εντός των ορίων της αποκατάστασης της ζημιάς με ένα ποσό ικανοποιητικό υπό τις περιστάσεις[7].

Disclaimer:Το παρών άρθρο περιέχει πληροφορίες μόνο για γενική καθοδήγηση και δεν υποκαθιστά τις επαγγελματικές συμβουλές, τις οποίες πρέπει να ζητάτε πριν προβείτε σε οποιαδήποτε ενέργεια.

Συντάκτης

Κωνσταντίνος Γ. Καζαντζής

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΚΑΖΑΝΤΖΗΣ Δ.Ε.Π.Ε.

ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ

[1] Πολιτική Έφεση Αρ. 36/2015 v. ΣΩΤΗΡΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, Πολιτική Έφεση Αρ. 36/2015, 22/9/2023 [2] Paraskevaides (Overseas) Ltd v. Christofi (1982) 1 C.L.R. 789 [3] Σπύρος Μελάς και Ελένη Λτδ ν. Πολίτη (2003) 1 Α.Α.Δ. 590 [4] Μαυροπετρή v. Λουκά (1995) 1 Α.Α.Δ. 66 [5] Fysko Contracting Co Ltd v. Γεωργίου (1991) 1 Α.Α.Δ. 1014 [6] Νικολάου v. Επίσημου Παραλήπτη (2009) 1(Β) Α.Α.Δ. 1339 [7] Αlfa Concrete Public Company Ltd v. Γλυκύ, Πολ. Έφ. Αρ. 316/2013, ημερ. 21.7.2000